Na podstawie: Archiwum Państwowe w Łodzi o.Sieradz, Notariusz Antoni Kowalski w Wieluniu, sygn. 51
Akt 36.
Działo się w Wieluniu w Kancelarii Rejenta dnia dwudziestego lutego/czwartego marca tysiąc osiemset pięćdziesiątego siódmego roku.
Przede mną Antonim Kowalski Rejentem Okręgu Wieluńskiego w Mieście Wieluniu w kamienicy nr 75 zamieszkałym i tamże urzędującym w przytomności świadków na końcu Aktu wymienionych osobiście stanąwszy Dozór Kościoła Parafialnego Miasta Bolesławca w osobach – 1. Jan Doruchowski Naddzierżawca Ekonomii Bolesławiec we wsi Chróścinie Okręgu Wieluńskim jako Prezes Dozoru, 2. Tomasz Spalikowski Obywatel, we wsi Piaskach w tym że Okręgu, 3. Michał Warski, również Obywatel w Mieście Bolesławcu zamieszkali, 4. Wincenty Krupski Kanonik, Proboszcz Bolesławski, Dziekan Dekanatu Wieruszowskiego, tamże w Mieście Bolesławcu zamieszkały, z jednej:- Jan Antoniewski wieczysty dzierżawca Młyna we wsi Chróścinie Okręgu Wieluńskim- i Józef Antoniewski syn tegoż, tamże we młynie Chróścin zamieszkali-Kompanem ci prawne zamieszkanie do [?] Aktu tego, we Wsi Chróścin sobie obierający. Rejentowi z Osób znani, działając prawomocnie zawierają Układ osnowy następującej:
- Artykuł pierwszy. Jan Antoniewski jawnie i dobrowolnie zeznaje: Że niegdyś Paweł Nowakowski Testamentem swoim na reperację Kościoła w Mieście Bolesławiec zapisał i przeznaczył sumę złotych polskich 3216 czyli rubli 482 kopiejek 40 jaką Janowi i Rozalii Małżonkom Królom dawniejszym Posiadaczom Młyna Chróścinie wypożyczył- następnie zeznający skutkiem nabycia tegoż młyna, i z powodu położonego aresztu na cenie szacunkowej przez ówczesny Dozór Kościoła Parafialnego w Bolesławcu, Wyrokiem Trybunału Cywilnego Województwa Kaliskiego w dniu 1/13 Marca roku 1835 zapadłym, uznany został za samodłużnika tejże sumy złotych polskich 3216 czyli rubli 482 kopiejek 40 z procentem od dnia 24 czerwca 1824 roku liczyć się mającym, z przyznaniem kosztów procesowych złotych polskich 522 groszy 2- O należność takową przez Dozór Kościoła Bolesławca ponawianą była po kilka kroć egzekucją Sądową, – aż nareszcie ostatnio, Aktem egzekucyjnym w Młynie Chróścin przez Komornika Sądowego Walentego Siwik w dniu 9/21 Lutego roku bieżącego sporządzonym, zajęto mu na stałe Ruchomości i Inwentarze, z oddaniem pod Dozór Janowi Luboińskiemu Obywatelowi Miasta Bolesławca, do których sprzedaży termin Licytacji na dzień 19 lutego/3 marca roku bieżącego wyznaczono. Jakkolwiek efekta takie po spieniężeniu nie byłyby wystarczające na zniesienie ani połowy poszukiwanej należności, jednakże nie dopuszczając sprzedaży takiej i unikając następujących zajęć i powiększań kosztów- za wspólnym porozumieniem się z Dozorem Kościelnym wzwyż z Imion i Nazwisk wyrażonym, czyni następne zobowiązanie: Z obliczenia należności z Wyroku wzwyż powiedzianego Dozoru Kościelnemu w Mieście Bolesławcu przypada na Zeznającego ogólna Suma złotych polskich 8000 czyli rubli 1200-również Komornikowi Siwik tak z poprzedniej jako i teraz prowadzonej egzekucji należy się Kosztów rubli srebrem 35 kopiejek 86 i pół które rzeczonemu komornikowi opłacane zostały, jako kwit tegoż przekazuje-zaś Dozorowi Kościelnemu na należność powyżej ogólną na sumę Rubli srebrem 1200 obliczoną-przy Akcie obecnym płaci Rubli 300 -z odebrania których Stawający Dozór Parafialny współstawającego Jana Antoniewskiego kwituje. Resztująca zaś należność w sumie rubli srebrem 900 obowiązuje się w ratach sześciu rocznie w dniu pierwszym Marca każdego roku po rubli srebrem 150 z prawnym procentem od reszty sumy, Dozorowi Kościelnemu Parafii Bolesławiec bez żadnych wyjątków i wybiegów prawnych zapłacić- zabezpieczając takową resztującą należność tak na zajętych obecnie przez Komornika Walentego Siwik ruchomościach i Inwentarzach jak również i na wszelkich jakie jeszcze posiada i posiadać może a oprócz tego zabezpiecza takową na Młynie z Gruntami we Wsi Chróścinie w Wieczystej dzierżawie Jego będącym i to wyraźnie oświadcza, że gdyby nie dopełnił wypłaty którejś bądź z powyższych rat, poddaje się kontynuacji i dalszej egzekucji przez Komornika Siwik przedsięwziętej, a całą pozostałą należność to jest ze sprzedaży zajętych przez tegoż Komornika Inwentarzy i Ruchomości ponownemu zajęciu innych również zajęciu Młyna z Gruntami w Chróścinie, na wydzierżawienie lub sprzedaż tak, jak to dogodniej pod względem rychtejszego odzyskania resztującej należności Dozór Kościelny za siebie uznawać będzie.
- Współstawający Józef Antoniewski syn zeznaje iż zobowiązuje się Ojca swojego Jana Antoniewskiego pod względem wypłacenia resztującej należności rubli srebrem 900 w terminach powyżej oznaczonych na siebie wspólnie i solidarnie przyjmuje, i za wypłatę takowej bez najmniejszego odwoływania się do ojca zaręcza, – i Dozorowi Kościelnemu w Mieście Bolesławcu / gdyby Ojciec tego nie dopełnił/ wypłacić obowiązuje się pod skutkiem egzekucji tak z Wyroku na wstępie powiedzianego przeciwko Ojcu Janowi Antoniewskiemu zapadłego jako i z Aktu niniejszego wypływającymi-również czym się odpowiedzialnym za uronienie Inwentarzy i Efektów przez Komornika Walentego Siwik Ojcu Jego w dniu 9/21 Lutego roku bieżącego zajętych, które za zezwoleniem Ekstrachentów egzekucji to jest Dozoru Kościelnego w Bolesławcu i zatradowanego Jana Antoniewskiego pod swój dozór przyjmuje, a tym samym dotychczasowego Dozorcę Jana Luboińskiego Obywatela Miasta Bolesławca od dalszych obowiązków Dozorcy zwalnia- z odbioru wszystkich Inwentarzy i Efektów Aktem tradycyjnym Komornika Siwik objętych, również z odbioru kopii takiegoż Aktu tradycyjnego dotychczasowego Dozorcę Jana Luboińskiego kwituje-a gdyby z dalszej niewypłacalności Ojca Jana Antoniewskiego lub jego jako solidarnego Współdłużnika stosownie do niniejszego zobowiązania Dozór Kościelny w Bolesławcu zażądał, przede wszystkim sprzedaży zajętych przez Komornika Siwik Efektów i Inwentarzy, wówczas także zobowiązuje się jako Dozorca pod skutkami z Artykułu 2060 K.O wynikającymi dostawić na miejsce i czas do sprzedaży przez Komornika wyznaczyć się mającej.
- Artykuł trzeci. W kompozycji wymieniany Dozór Kościoła Parafialnego Bolesławiec na powyższym zobowiązaniu się tak samego dłużnika Jana Antoniewskiego, jak również Współdłużnika jego solidarnego Józefa Antoniewskiego poprzestaje, na oddanie pod dalszy dozór zajętych Inwentarzy i Efektów Aktem Komornika Siwik daty 9/21 lutego roku bieżącego synowi Egzekwowanego to jest Józefowi Antoniewskiemu zezwala zachowując sobie wyraźnie kontynuowanie dalszej egzekucji sądowej przez rzeczonego Komornika przedsięwziętej i przy pomocy Wojskowej, jako już przez Reskrypt Prokuratora Królewskiego z dnia 2/14 lutego roku bieżącego nr 708 udzieloną została na przypadek niewypłacalności Antoniewskich stosowanie do ich niniejszego zobowiązania się. Przy czym Stawający Członkowie Dozoru Kościelnego Parafii w Bolesławcu oświadczają że Areszt przez poprzedni Dozór tegoż Kościoła to jest przez Członków Onegdaj Wojciecha Witmana i Macieja Musiałka Obywateli Miasta Bolesławca za pośrednictwem Komornika Swierczyńskiego na funduszach dziś zobowiązującego się Jana Antoniewskiego i żony jego Tekli Antoniewskiej, niegdyś Franciszka Bilskiego Komornika przy Sądzie Pokoju byłego Powiatu Wieluńskiego położony, a w dniu 14 października 1828 doręczony niniejszym [..] i z wszelkimi skutkami znosząc dozwalając Janowi Antoniewskiemu odebrania Aresztowanych funduszów od Spadkobierców rzeczonego Franciszka Bilskiego a mianowicie od Brata jego Ignacego Bilskiego lub też od kogo przypadać będzie nie mają Dozór Kościelny do takich funduszów żadnej pretensji.
Po czym akt ten po wyraźnym przeczytaniu zrozumieniu i przyjęciu przez Zeznających*, wraz Rejenta i Świadków Józefa Gurczyńskiego i Wincentego Drabikowskiego Obywateli w Wieluniu zamieszkałych- Rejentowi znanych, prawne przymioty mających własnoręcznie podpisany i Stempel szacunkowy za Rubel srebrny 1 kopiejek 65 złożony został.
*[adnotacja przy akcie: prócz Jana Antoniewskiego który oświadczył że pisać nie umie i dlatego aktu nie podpisuje]
Załącznik do aktu nr 36/1857
Gubernia Warszawska
Powiat Wieluński
Magistrat Miasta Bolesławiec
Zaświadcza niniejszym że udający się do W.go Rejenta Kancelarii Ziemiańskiej do Miasta Wielunia w celu zrobienia układów o należności z Janem i Józefem Antoniewskimi posiadaczami wieczyto-czynszowego Młyna w Chróścinie przypadła i wyrokami Sądowymi zadecydowaną a mianowice:
1.W.żny Jan Doruchowski Prezes
2.W. Tomasz Spalikowski
3.P.Michał Warski
Stanowią rzeczywiście Dozór Kościelny Parafii Bolesławiec, tym więc działać mogą w układach to w im należeć będzie.
Na dowód rzetelność stwierdza w Bolesławcu 20 lutego/4 marca 1857 Burmistrz Slepowroński